Μήπως η σχέση μου είναι τοξική;

Κατά γενική ομολογία οι υγιείς σχέσεις μας στηρίζουν και μας παρέχουν φροντίδα. Μία τοξική σχέση όμως θα μπορούσε να καταστρέψει την αυτοεκτίμησή μας και να δημιουργήσει αρκετά προβλήματα στην ψυχική και τη σωματική μας υγεία. Παρόλο που το ευρύτερο οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον μπορεί να προτρέπει τη λήξη μιας τέτοιας καταστροφικής σχέσης, διαφαίνεται εξαιρετικά δύσκολη η απόφαση για τον τερματισμό της. Επιπλέον, όταν τελειώσει ενδέχεται να βιώσει κανείς μετατραυματικό στρες ή να υποστεί πλήγμα η αυτοεκτίμηση αλλά και η εμπιστοσύνη του στους άλλους.

Σε μία σχετική έρευνα το 60% των γυναικών από την ηλικία των 18 έως 35 ετών, ανέφερε ότι έχει υποστεί βία μέσα στη σχέση. Επιπροσθέτως, οι μισές περίπου βρίσκονταν σε μία σχέση που τις κακοποιούσαν σωματικά αλλά και συναισθηματικά με συνέπεια να εμφανίσουν κατάθλιψη και αγχώδεις διαταραχές. Επίσης, είναι συχνότατο το φαινόμενο της άρνησης, της υποτίμησης ή της δικαιολόγησης του πόνου, της κακοποίησης και των ακάλυπτων αναγκών με αποτέλεσμα να παραμένουν σε μία τοξική σχέση, διαιωνίζοντας τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί τόσο στην σωματική όσο και στην ψυχική τους υγεία. Ορισμένες ενδείξεις ότι βρίσκεστε σε μία τοξική σχέση παρατίθενται παρακάτω:
1. Αισθάνεστε «άδειος» και εξαντλημένος αντί ικανοποιημένος από την κάλυψη των αναγκών σας.
2. Η συμπεριφορά σας καθορίζεται από φόβο, θυμό ή ενοχή.
3. Οι ανάγκες και τα συναισθήματά σας αγνοούνται ή δεν είναι σημαντικά.
4. Προσέχετε την παραμικρή σας κίνηση από φόβο μήπως απογοητεύσετε τον σύντροφό σας.
5. Συχνά αισθάνεστε ότι σας χρησιμοποιεί, σας εκμεταλλεύεται ή δεν σας εκτιμά.
Οποιαδήποτε από τις παρακάτω συμπεριφορές αποτελεί σύμπτωμα μιας τοξικής σχέσης:
• Βία συμπεριλαμβανομένης της σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης.
• Εξάρτηση
• Ανευθυνότητα
• Συχνές ή μεγάλες ψυχολογικές μεταπτώσεις
• Παθητικο-επιθετικότητα
• Υπεξαίρεση χρημάτων ή περιουσίας
• Συναισθηματική κακοποίηση όπως συχνή λεκτική κακοποίηση, χειριστική, ελεγκτική, τιμωρητική, υποτιμητική συμπεριφορά.
Τι να κάνετε
Αν βιώνετε κάποια από τα παραπάνω αποκαλύψτε αυτό που σας συμβαίνει, ενώ αν εσείς ή κάποιο παιδί κακοποιείται σωματικά ζητήστε βοήθεια και καταφύγετε σε κάποιο ασφαλές μέρος. Μιλήστε σε κάποιον που εμπιστεύεστε και ζητήστε επαγγελματική βοήθεια, ιδανικά συμβουλευτική ή θεραπεία ζεύγους χωρίς να αποκλείεται και η ατομική θεραπεία του κάθε συντρόφου.
Μάθετε να εμπιστεύεστε τον εαυτό σας, μιλήστε ανοιχτά, θέστε όρια και πολλά από τα τοξικά μοτίβα στη σχέση σας πιθανόν να βελτιωθούν. Παράλληλα, κρατήστε ένα ημερολόγιο με τα συναισθήματά σας, παρατηρήστε και καταγράψτε τη συμπεριφορά του συντρόφου σας, πώς σας κάνει να νιώθετε, τι ειπώθηκε και τι θα θέλατε να πείτε. Αναλογιστείτε κατά πόσο και οι δύο είστε πρόθυμοι να:
• Αλληλεπιδράτε περισσότερο.
• Αναζητήσετε ατομική θεραπεία ή θεραπεία ζεύγους.
• Να φέρεστε ο ένας στον άλλον με σεβασμό.
• Να λαμβάνετε την ευθύνη για την συμπεριφορά σας.
• Να σας ενδιαφέρουν οι συνέπειες της συμπεριφοράς σας στον σύντροφο.
Η αλλαγή δεν πρόκειται να επέλθει να κάποιος από τους δυο σας:
• Συνεχίζει να είναι κρυψίνους και μη ειλικρινής.
• Συνεχίζει να είναι σωματικά και συναισθηματικά βίαιος.
• Συνεχίζει να είναι ανεύθυνος για την συμπεριφορά του.
Αναζητώντας βοήθεια, η αυτοεκτίμησή σας θα αυξηθεί και θα ανακτήσετε την αυτοπεποίθηση που απαιτείται για να ανταπεξέρχεστε στη σχέση ή να την εγκαταλείψετε. Μόλις τελειώσει για σας, παρόλο που μπορεί να αισθάνεστε ανακούφιση, ενδέχεται να συνεχίσετε να χρειάζεστε επαγγελματική βοήθεια για να αναδομήσετε σημεία της προσωπικότητάς σας, να μάθετε αποτελεσματικές δυνατότητες επικοινωνίας αλλά και να θεραπευτείτε από τις επιβλαβείς συνέπειες της σχέσης. Με τον τρόπο αυτό, απελευθερώνεστε ώστε να εμπιστευτείτε ξανά τον εαυτό σας αλλά και τους άλλους προκειμένου να αποκτήσετε μία υγιή σχέση στο μέλλον.